Marga Miltenburg: ‘Als je niet zichtbaar bent, wordt je niet gezien of gevraagd’

Rechts de Vrouw in de Media Award 2016, gemaakt door kunstenares Ellen Buchwaldt. © www.vrouwindemedia.nl

Atlete Dafne Schippers heeft de Vrouw in de Media Award 2016 gewonnen. Van de 18.629 stemmers stemden maar liefst 24 procent op Schippers. Daarmee is zij de deskundige die zich het best in de media heeft geprofileerd het afgelopen jaar. De award is een initiatief van Sprekersbureau ZijSpreekt en Mediaplatform Vaker in de Media (VIDM). Hiermee willen de initiatiefnemers enerzijds vrouwelijke deskundigen en rolmodellen motiveren zichzelf zichtbaar te maken in de media en anderzijds redacties stimuleren die vrouwen vaker een podium bieden. Ik sprak hierover met Marga Miltenburg, de vrouw achter ZijSpreekt.

Marga Miltenburg © www.zijspreekt.nl

Miltenburg heeft zelf een journalistieke achtergrond. Zo heeft ze 28 jaar lang gewerkt voor de publieke omroep KRO. Hier was ze journalist, programmamaker, eindredacteur, manager en hoofredacteur radio. De afgelopen jaren ontving ze verschillende prijzen voor haar inzet voor een evenwichtige beeldvorming tussen mannen en vrouwen in de media. Volgens Miltenburg is het heel aantrekkelijk voor vrouwen om in de journalistiek te belanden en raadt ze het elke vrouw aan. “Ik vind het een enorm leuk en interessant vak, elke keer krijg je weer nieuwe input en verhalen te horen. Bovendien krijg je de gelegenheid heel veel mensen te spreken en daar verslag over te doen. In bepaalde gevallen krijg je zelfs de kans om de wereld over te reizen. De vrouwen die in de journalistiek werken, zouden wel moeten streven naar meer vrouwen aan tafel. Als ze dus als mediamaker nou eens even goed daarnaar kijken, komt er eindelijk schot in de zaak”, zegt ze hoopvol.

De aanwezigheid van vrouwen in de media staat echter al zo’n 20 jaar stil en is zelfs achteruit gegaan in Nederland, blijkt uit onderzoek van de Global Media Monitor Project 2015. Er is hier geen directe verklaring voor, laat Miltenburg weten. “Het onderzoek was een wereldwijde meting, dus op één en dezelfde dag in de wereld werden vrouwen in de nieuwsmedia geturfd op hun aanwezigheid. Het bleek dat die aanwezigheid minder was dan de meting twee jaar daarvoor. Het kan ook te maken hebben gehad met de dag waarop we de steekproef afnamen, namelijk dat het onderwerpen waren waarbij vrouwen minder in beeld kwamen. Los van het onderzoek zitten we ook regelmatig te turven in opiniërende programma’s, maar het algemene beeld van witte, oude mannen blijft nog steeds en er is vooralsnog geen duidelijke stijging.”

VIDM en ZijSpreekt streven naar meer zichtbaarheid van vrouwen in de media. Die zichtbaarheid creëren ze dan ook op verschillende manieren, bijvoorbeeld door de mediamakers aan te spreken die bepalen wie ze in een programma of artikel naar voren halen. “We vinden dat de mediamakers een verantwoordelijkheid hebben om goed te zoeken naar vrouwelijke deskundigen en ze uit te nodigen voor hun programma’s of te interviewen voor hun kranten. Het is belangrijk om ook de stem van vrouwen in opinies te laten horen, anders wordt het een eenzijdig beeld. Daarnaast moeten vrouwelijke deskundigen zelf ook aan de weg timmeren. Als je niet zichtbaar bent, word je niet gezien of gevraagd”, legt Miltenburg uit.

Je kunt je als vrouw op verschillende manieren zichtbaar maken in de media volgens Miltenburg. “Als je een bepaalde deskundigheid hebt en je ziet dat er in jouw vakgebied iets actueels gebeurt, reageer daar dan op. Dit kan bijvoorbeeld door een opiniestuk te schrijven en dat hoeft helemaal niet uitgebreid te zijn. Als de media dat oppikken en plaatsen, word je ook weer gezien. Redacteuren lezen zulke berichten vaak en onthouden je dan. Daarnaast gebeurt het ook wel vaak dat vrouwen snel geneigd zijn ‘nee’ te zeggen als ze gevraagd worden als gast of deskundige voor een opinieprogramma op televisie. Ze moeten die bescheidenheid overboord gooien, gewoon ‘ja’ zeggen en aan tafel gaan zitten.”

Hieronder het filmpje waar de VIDM-Award door initiatiefnemers Miltenburg en Janneke van Heugten wordt uitgereikt aan Derek Schippers, de broer en manager van Dafne. De atlete is namelijk nog in Zuid-Afrika om te trainen.

Meer informatie over de VIDM-Award vind je op: www.zijspreekt.nl en meer informatie over de uitslag van de verkiezing van VIDM op: www.vrouwindemedia.nl.